Η κρανιοεγκεφαλική κάκωση είναι ο τραυματισμός του κρανίου και του εγκεφάλου. Το κρανίο προστατεύεται από τις μήνιγγες και το εσωτερικό μυϊκό ωστόσο σε ατυχήματα όπου η πρόσκρουση είναι μεγάλη, η κάκωση είναι δύσκολο να αποφευχθεί.

Η κάκωση μπορεί να είναι κλειστή, δηλαδή  ο εγκέφαλος δεν είναι εκτεθειμένος στο εξωτερικό περιβάλλον  ή ανοιχτή  όταν ο εγκέφαλος εκτίθεται στο εξωτερικό περιβάλλον. Σε κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις υπάρχει πολύ συχνά αιμάτωμα, το οποίο ανάλογα με την τοποθεσία του ονομάζεται  υποσκληρίδιο (μεταξύ σκληράς μήνιγγας και εγκεφάλου), επισκληρίδιο (πάνω από την σκληρή μήνιγγα) ή ενδοεγκεφαλικό. Δευτερογενώς μετά την βλάβη εμφανίζεται οίδημα, το οποίο αυξάνει την ενδοκρανιακή πίεση και υπάρχει πιθανότητα συμπίεσης εγκεφαλικού ιστού και νέκρωσή του από ισχαιμία.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα δεν είναι εύκολο να προσδιοριστούν καθώς η ένταση, η φορά και το σημείο του χτυπήματος διαφοροποιούν την κλινική εικόνα. Είναι πιθανό να υπάρχουν ελαφρά συμπτώματα πλήρως αντιστρεπτά, επιληπτική κρίση, παράλυση, απώλεια συνείδησης ή κώμα, διαταραχές ομιλίας.

Αίμα ή εγκεφαλονωτιαίο υγρό που προέρχεται από τη μύτη ή το αυτί μπορεί να υποδηλώνει τραύμα του κρανίου. Το σημείο Battle (μελανιά πίσω από το αυτί), όσο και οι μελανιές στα βλέφαρα, είναι ενδεικτικά καταγμάτων της βάσης του κρανίου και σημεία κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης.

Άλλες πιθανές βλάβες

    • Παράλυση / Πάρεση
    • Σπαστικότητα/υπερτονία μυών
    • Αγνωσία
    • Απραξία
    • Άλλες γνωσιακές βλάβες
    • Άρση αναστολών
    • Ευερεθιστότητα
    • Συναισθηματικές μεταβολές

Η αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης. Ενδεχομένως  να απαιτείται διασωλήνωση, υποστήριξη αναπνοής  ή  και χειρουργική επέμβαση, ώστε να μειωθεί η αυξημένη ενδοκράνια πίεση αφαιρώντας αιματώματα. Κάποιες φορές δεν επιχειρείται χειρουργική παρέμβαση καθώς η ενδοκράνια πίεση μπορεί να ελεγχθεί με φαρμακευτική αγωγή.

Η αποκατάσταση

Κατά την εισαγωγή στο κέντρο αποκατάστασης και αποθεραπείας, η ομάδα αποκατάστασης (ιατροί και θεραπευτές διάφορων ειδικοτήτων) αξιολογούν την κατάσταση του ασθενή και συντάσσουν το πλάνο αποθεραπείας.

Οι στόχοι της φυσικοθεραπείας  προσαρμόζονται ανάλογα με το κινητικό ή γνωστικό έλλειμμα που προκύπτει από την βλάβη. Επιγραμματικά στόχοι που μπορούν να τεθούν είναι:

    • Ικανότητα μετακίνησης στο κρεβάτι
    • Ικανότητα μετακίνησης από και προς  το αμαξίδιο
    • Αντιμετώπιση πόνου
    • Αντιμετώπιση παράλυσης, πάρεσης και σπαστικότητας
    • Περιορισμός δευτερογενών επιπλοκών όπως δυσκαμψία σε κάποια άρθρωση
    • Ορθοστάτηση
    • Εκπαίδευση ισορροπίας
    • Ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος
    • Βάδιση με η χωρίς βοήθημα
    • Μεγιστοποίηση της λειτουργικής ανεξαρτησίας του ατόμου

Επιστροφή στο σπίτι

Η ομάδα αποκατάστασης παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης για την προσαρμογή στην διαβίωση στο σπίτι, όπως η μελέτη της αρχιτεκτονικής του χώρου αν χρειάζεται και συνεχίζεται με λιγότερο εντατικούς ρυθμούς η αποκατάστασή  του.