Η οσφυαλγία η οποία προέρχεται από τις λέξεις οσφύς (μέση) και άλγος (πόνος) και είναι σύμπτωμα και όχι πάθηση, όπως λανθασμένα έχει επικρατήσει, που αφορά κάθε πόνο στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης ανεξάρτητα από την αιτία που τον προκαλεί.
Οσφυαλγία / Ισχιαλγία
- Αρχική
- Οσφυαλγία / Ισχιαλγία
Search
Τι είναι η οσφυαλγία;
Είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα υγείας στο γενικό πληθυσμό αφού είναι η δεύτερη σε συχνότητα παθολογική κατάσταση μετά το κοινό κρυολόγημα. Έχει υπολογιστεί ότι το 65 – 80% των ατόμων του γενικού πληθυσμού παρουσιάζουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο οσφυαλγίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους, εκ των οποίων το 75% των περιπτώσεων υποτροπιάζει τουλάχιστον μια φορά μέσα σ’ ένα χρόνο.
.
Τα αίτια που την προκαλούν;
Τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν πόνο στη μέση ποικίλουν. Το 90% αυτών είναι ”μηχανικά” (μυϊκή ή συνδεσμική βλάβη, κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου κλπ), ενώ το υπόλοιπο 10% των περιπτώσεων μπορεί να προέρχεται από διάφορες άλλες παθήσεις (σπονδυλαρθρίτιδες, οστεοπόρωση, ψυχιατρικές παθήσεις κλπ).
Ποιές οι μορφές της;
- Ανάλογα με τη διάρκεια της , η οσφυαλγία διακρίνεται σε τρεις μορφές:
- Οξεία οσφυαλγία με διάρκεια μικρότερη από 6 εβδομάδες
- Υποξεία οσφυαλγία με διάρκεια από 6 -12 εβδομάδες
- Χρόνια οσφυαλγία με διάρκεια μεγαλύτερη από 12 εβδομάδες
Τι είναι η ισχιαλγία;
Μια οσφυαλγία μπορεί να συνοδεύεται και από ισχιαλγία η οποία μπορεί να προέρχεται από πίεση της νευρικής ρίζας του ισχιακού νεύρου (εικόνα 1).
Με τον όρο ισχιαλγία εννοούμε τον πόνο – μούδιασμα – αδυναμία που γίνεται αντιληπτός κατά την πορεία του ισχιακού νεύρου, το οποίο ξεκινάει από την κατώτερη μοίρα της σπονδυλική στήλης (επίπεδα Ο4 – Ο5 και Ο5 – Ι1 ) (εικόνα 2), περνάει κάτω από τον Απιοειδή μυ, ενίοτε όμως και μέσα από τον Απιοειδή μυ, ο οποίος βρίσκεται βαθιά στην περιοχή των γλουτών, συνεχίζει στην οπίσθια επιφάνεια του μηρού και φτάνει έως την οπίσθια επιφάνεια του γόνατος (ιγνυακή κοιλότητα) όπου και χωρίζεται σε κοινό Περονιαίο νεύρο (έξω επιφάνεια κνήμης) και σε Ιγνυακό νεύρο (έσω επιφάνεια κνήμης). Σε ορισμένες περιπτώσεις τα συμπτώματα φτάνουν ακόμα και ως το πέλμα και τα δάχτυλα.
Τα αίτια που την προκαλούν;
- Τα κοινά και συχνότερα αίτια της ισχιαλγίας περιλαμβάνουν:
- Δισκοπάθεια (κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου) (εικόνα 2)
- Σύνδρομο απιοειδούς (δυσλειτουργία του απιοειδή μυ ο οποίος βρίσκεται σε σύσπαση) (εικόνα 3)
- Σπονδυλική στένωση
- Πυελικό τραυματισμό ή κάταγμα
- Όγκους
Προλαμβάνεται η οσφυαλγία;
Γενικά για την πρόληψη της οσφυαλγίας, είναι ευρέως αποδεκτό ότι πρέπει να αποφεύγουμε την καθιστική ζωή και να εντάξουμε την άσκηση στην καθημερινότητά μας. Οι κύριες μυϊκές ομάδες που πρέπει να γυμνάζουμε είναι οι μύες της μέσης (κοιλιακοί, ραχιαίοι, ιερονωτιαίοι, γλουτιαίοι). Αθλήματα που γυμνάζουν συνολικά το σώμα, όπως η κολύμβηση, πρέπει να προτιμούνται. Επειδή όμως ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, το σωστότερο είναι να ακολουθεί εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης υπό παρακολούθηση ειδικών, ειδικά αν έχει ήδη πρόβλημα με τη μέση του και δεν είναι στο στάδιο της οξείας φάσης. Θα πρέπει επίσης να ελέγχουμε το βάρος του σώματός μας, προσέχοντας τη διατροφή μας. Οι υπέρβαροι με χαλαρούς μύες είναι πιο πιθανό να έχουν συχνά επεισόδια οσφυαλγίας. Στην καθημερινή μας ζωή υπάρχουν ορισμένα πράγματα τα οποία πρέπει να γνωρίζουμε, έτσι ώστε να μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης οσφυαλγίας:
Στην καθιστική εργασία θα πρέπει:
- Να αποφεύγετε η πολύωρη παραμονή στην ίδια θέση και να γίνονται συχνά διαλείμματα κάνοντας διατατικές ασκήσεις, επιτρέποντας στο σώμα να ξεμουδιάζει.
- Να τοποθετείτε ένα μικρό μαξιλάρι στην επιφάνεια της μέσης, ώστε να διατηρείται η φυσιολογική λόρδωση στην περιοχή.
- Να ρυθμίζετε το ύψος του γραφείου, ώστε να κρατάμε τη μέση σε ευθεία γραμμή.
Στην οδήγηση θα πρέπει:
- Να διατηρείτε το κάθισμα του αυτοκινήτου σε όρθια θέση και κοντά στα πετάλια, ώστε να διατηρείται η φυσιολογική λόρδωση της μέσης .
- Σε μακρινά ταξίδια πρέπει να διακόπτεται η καθιστή θέση κάθε μία ή δύο ώρες, να στεκόμαστε όρθιοι εκτείνοντας τον κορμό προς τα πίσω 6-7 φορές και να περπατάμε για λίγα λεπτά.
- Αν φυσικά βρίσκεστε στο οξύ στάδιο της πάθησης, να αποφεύγετε την οδήγηση.
Όταν είναι ανάγκη να σκύψουμε θα πρέπει:
- Στην περίπτωση που πρέπει να σηκώσουμε κάποιο αντικείμενο – ή άρση βαρέων αντικειμένων είναι απαγορευτική – στεκόμαστε κοντά στο αντικείμενο που θέλουμε να σηκώσουμε, κρατάμε τη μέση ίσια και λυγίζουμε τα γόνατα για να το πιάσουμε. Για να το σηκώσουμε, σφίγγουμε τους μύες της κοιλιάς και τεντώνουμε τα γόνατα. Για να μεταφέρουμε βαριά αντικείμενα, τα κρατάμε κοντά στο σώμα και χρησιμοποιούμε και τα δυο χέρια. Σε καμία περίπτωση, δε θα πρέπει να προβείτε σε απότομη στροφή της σπονδυλικής στήλης. Στην περίπτωση όπου βρίσκεστε στο οξύ στάδιο της νόσου, να αποφεύγετε οποιασδήποτε μορφής σκύψιμο.
Όταν κοιμόμαστε θα πρέπει:
- Να φροντίσουμε ώστε το στρώμα μας να είναι σε ευθεία θέση και να μη ‘βουλιάζει’ ή να είναι πολύ μαλακό. Προμηθευτείτε ένα ανατομικό στρώμα ή τοποθετήστε μερικές επίπεδες σανίδες κάτω από αυτό που ήδη έχετε, ώστε να το ενισχύσετε.
Όταν στεκόμαστε πολύ ώρα όρθιοι θα πρέπει:
- Να στεκόμαστε σε στάση ανάπαυσης βγάζοντας το ένα πόδι μπροστά κι έχοντας το ένα γόνατο ελαφρά λυγισμένο. Δε φοράμε παπούτσια με ψηλά τακούνια και προτιμάμε τις ανατομικές σόλες.
Όταν βήχουμε/φτερνιζόμαστε:
- Ο βήχας και το φτέρνισμα μπορούν να προκαλέσουν οξύ επεισόδιο οσφυαλγίας, ή και υποτροπή μιας υπάρχουσας κατάστασης. Για αυτό όταν πρόκειται να βήξουμε/φτερνιστούμε, σηκωνόμαστε όρθιοι και ελαφρώς γέρνουμε προς τα πίσω.
Τι εξετάσεις θα χρειαστούν;
Για να έχουμε μια σωστή διάγνωση για το αίτιο που προκαλεί την οσφυαλγία εκτός από την κλινική εικόνα του ασθενούς, συνήθως ο γιατρός ξεκινά με απλές ακτινογραφίες της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Εάν και εφόσον χρειάζεται, και ανάλογα με τη συμπτωματολογία, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία (εικόνα 4), σπινθηρογράφημα, ηλεκτρομυογράφημα των κάτω άκρων, αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις.
Υπάρχει θεραπεία για την οσφυαλγία;
Τα θεραπευτικά μέσα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της οσφυαλγίας περιλαμβάνουν:
- Τα θεραπευτικά μέσα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της οσφυαλγίας περιλαμβάνουν:
- Αναλγητικά φάρμακα
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
- Μυοχαλαρωτικά φάρμακα
- Φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα αποκατάστασης(διαθερμίες,ρεύματα αναλγησίας ”ΤΕΝS”, ”LASER”,θεραπευτική μάλαξη, διατάσεις κλπ)
- Διαλλείπουσα οσφυϊκή αποσυμπίεση
- Τοπικές εγχύσεις γλυκοκορτικοειδούς φαρμάκου (κορτιζόνης) και τοπικού αναισθητικού.
- Επισκληρίδιες εγχύσεις
- Παρασπονδυλικές εγχύσεις
- Ασκήσεις CORE STABILITY
- Χειρουργική θεραπεία. Σε πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών (δεν υπερβαίνει το 5%) με δισκοκήλη ή σπονδυλολίσθηση μπορεί να αποτύχει η συντηρητική θεραπεία και να χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση.